Olej silnikowy
Geneza oleju silnikowego
Olej silnikowy pełni bardzo ważną funkcję w samochodzie w dzisiejszych czasach. Mimo tego, wciąż wielu kierowców nie posiada podstawowych informacji na ten temat i nie wie do końca jaki olej silnikowy powinien wybrać czy po prostu jaki olej jest najlepszy dla jego samochodu.
Właściwości oleju
Jakie zadania pełni tak właściwie olej silnikowy? Do podstawowych jego funkcji zaliczamy przede wszystkim redukcję tarcia w silniku, przez co części takie jak tłoki, pierścienie, łożyska czy cylindry mają znacznie zwiększoną szansę na długą i bezproblemową eksploatację. Dodatkowo, olej silnikowy schładza te elementy, a także uszczelnia miejsca między tłokiem czy pierścieniami, dzięki czemu wytwarza się wysokie ciśnienie w cylindrze. Olej silnikowy chroni przed korozją oraz zmniejsza ilość drgań generowanych przez komponent. Łatwo sobie więc się domyślić, że żaden silnik spalinowy nie miałby szans poprawnie funkcjonować bez oleju silnikowego.
Podział oleju
Oleje silnikowe dzielimy na trzy rodzaje: mineralne, półsyntetyczne i syntetyczne. Różnią się one właściwościami, które są zróżnicowane z powodu odmiennego procesu produkcji. Tradycyjne oleje mineralne są rafinowane z ropy naftowej. Oleje syntetyczne natomiast, powstają w wyniku syntezy odpowiednich surowców lub pochodnych ropy naftowej.
Które oleje są zatem lepsze? Okazuje się, że zdecydowanie oleje syntetyczne. Zapewniają one bowiem zdecydowanie bardziej wydajną ochronę ruchomych elementów silnika i chłodzenie niż oleje mineralne. Główną jednak zaletą olejów syntetycznych jest ich niska lepkość, dzięki czemu są one zdolne pokryć narażone powierzchnie silnika w niskich temperaturach.
Oznaczenia oleju
Mówiąc o lepkości, zapewne wielu kierowców zastanawiało się nad znaczeniem nazwy oleju, np. „10W-40”. Jest to tzw. klasyfikacja lepkościowa SAE, opracowana przez Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Samochodowych.
Pierwsze cyfry, znajdujące się przed literą „W” są oznaczeniem płynności w niskiej temperaturze. W naszych, polskich warunkach dobrze jak ta liczba jest mała, bowiem oznacza to, że niska może być także temperatura otoczenia, przy której olej nie traci swych właściwości smarnych. Oleje o symbolach odpowiednio 0W, 5W 10W przyczyniają się do łatwego rozruchu jednostki napędowej oraz sprawnego dopływu smaru do wszystkich zakamarków silnika, nawet w bardzo niskich temperaturach.
Odwrotnie jest w przypadku cyfr, znajdujących się po myślniku. Oznaczają one bowiem lepkość w wysokiej temperaturze. I tutaj zastosowana jest podobna zasada – im większa jest cyfra, tym wyższa może być temperatura otoczenia, w jakiej dany olej powinien być stosowany. Oleje o symbolach 40, 50 i 60 zapewniają idealne smarowanie silnika w odpowiednio wyższych temperaturach atmosferycznych.
Istnieje również ustandaryzowana klasyfikacja jakościowa oleju. My skoncentrujemy się na tej, opracowanej przez Europejskie Stowarzyszenie Producentów Silników, tj. klasyfikacji ACEA. Dzieli ona oleje silnikowe na te, przeznaczone do silników benzynowych (S) i do Diesli (C). Składa się zatem z dwóch liter; S bądź C i drugiej – im jest ona wyższa, tym wyższa jest jakość oleju. W stosunku do silników benzynowych stosujemy zatem oznaczenia SA, SB, SC, SD, SE, itd., a do wysokoprężnych CA, CB, CC, CD, CE itd.
Co dalej?
Jeśli już zatem wiemy co oznaczają specyfikacje olejów silnikowych, możemy zabrać się za wybranie odpowiedniego oleju. Generalnie zasada powinna być jedna – stosować się do zaleceń producenta. W przypadku auta kupowanego z komisu wciąż zalecany jest kontakt bezpośrednio z producentem samochodu. Internet również służy pomocą i odnaleźć tutaj można praktycznie wszelkie informacje.
Dobrym nawykiem jest sprawdzanie poziomu oleju co mniej więcej 1000 km, a najlepiej przy okazji tankowania lub przed wyprawą „w trasę”. Łatwo można zrobić to samodzielnie, za pomocą popularnego „bagnetu”.